Türkdilli Ölkələrin Əməkdaşlıq Şurası (Türk Şurası) öz ailəsinə yeni üzv qəbul etməyə hazırlaşır. Özbəkistan Azərbaycan, Qazaxıstan, Qırğızıstan və Türkiyə şirkətinə rəsmi olaraq üzv olmaq qərarı qəbul edib. “Anadolu” agentliyinin verdiyi məlumata görə, bu barədə Türkiyənin Xarici İşlər naziri Mövlud Çavuşoğlu məlumat verib.

Onun sözlərinə görə, qurumun genişləndirilməsi məsələsi oktyabrın 16-da Türk Şurasının növbəti illik sammitində müzakirə ediləcək.

“Özbəkistan Türkdilli Ölkələrin Əməkdaşlıq Şurasına üzv olmaq barədə qərar qəbul edib. Özbəkistan tərəfinin rəsmi müraciəti Türk Şurasının katibliyinə daxil olub. Aşqabad da müşahidəçi ölkə olaraq şuraya qoşulmağa hazır olduğunu bildirib. “Biz iki dəfə Türkmənistandan müsbət siqnal almışıq” deyən Çavuşoğlu tezliklə Türkdilli Dövlətlərin Əməkdaşlıq Şurasının mühüm regional oyunçuya çevriləcəyini xüsusilə qeyd edib.

Türk Şurasına üzv olmaq üçün Özbəkistan və Türkmənistana mütəmadi olaraq müxtəlif səviyyələrdə təkliflər olunub. Həm prezidentlər, həm xarici işlər nazirləri, həm də şuraya üzv olan dörd ölkənin parlamentləri təşkilatın genişləndirilməsinin zəruriliyini açıqlayıb.

Daşkənd və Aşqabadın Türk Şurasında iştirakının tarixi, coğrafi və etnik cəhətdən dəştəklənidyini HerGun.Az-a açıqlamasında politoloq, Milli Məclisin deputatı Rasim Musabəyov bildirib.

Onun sözlərinə görə, Özbəkistan və Türkmənistanın uzun illərdir Türk Şurasından uzaqlaşdırılmasının səbəbi bu dövlətlərin keçmiş rəhbərliyi ilə əlaqəli olub:

“Öz növbəsində, Daşkənd və Ankara arasındakı münasibətlərin gərginləşməsi İslam Kərimovun bir sıra siyasi əleyhdarlarının Türkiyədə yaşaması ilə xarakterizə olunurdu. Nəticədə Özbəkistan türk əməkdaşlıq layihəsində iştirakını dayandırmışdı. Prezident Saparmurat Niyazov da eyni izolyasiya siyasətini həyata keçirirdi”.

R.Musabəyovun sözlərinə görə, bu, Özbəkistan və Türkmənistanın milli maraqlarına cavab vermirdi:

“Həm Özbəkistan, həm də Türkmənistandakı yeni rəhbərlik türk əməkdaşlığında iştirak etməyin vacibliyini başa düşür. Türkmən tərəfinə gəldikdə, o neytral statusuna görə MDB və digər təşkilatlardakı müşahidəçi statusuna sahibdir. Bu gün Aşqabadda özünütəcridin doğru yol olmadığını etiraf edirlər. Məncə, bu ən düzgün mövqe deyil, amma o artıq yaxşıya doğru dəyişir”.

“Özbəkistan və Türkmənistan çox güman ki, türkdilli dövlət olduqları üçün Türk Şurasının üzvü olacaqlar”, - deyə HerGun.Az-a açıqlamasında Qərbi Xəzər Universitetinin professoru, politoloq Fikrət Sadıxov bildirib.

O qeyd edib ki, təşkilat hərbi-siyasi xarakter daşımır.

“Türk Şurasında qəbul edilən qərarlar əməkdaşlığın genişləndirilməsinə, mehriban qonşuluq və türkdilli dövlətlərin ortaq iqtisadi, humanitar və digər layihələrinin həyata keçirilməsinə yönəlib. Buna görə də, Özbəkistan və Türkmənistanın təşkilata indi üzv olmaq qərarına gəlməsi bu prosesin gecikdiyini göstərir”, - deyə ekspert vurğulayıb.

Onun sözlərinə görə, türkdilli dövlətlərlə əməkdaşlıq rəsmi Bakının xarici siyasət prioritetlərindən biridir.

“Biz türkdilli dövlətlərlə fəal əməkdaşlıq edirik, lakin bununla belə vacib bir detalı qeyd etməliyik. Türk Şurasına üzv olan hər bir ölkənin xarici siyasət prioritetləri, strateji məqsəd və vəzifələri, milli maraqları ilə müəyyən edilir. Yəni türkdilli ölkələrin rəhbərləri hər biri ilk növbədə regional təhlükəsizlik, böyük dövlətlərlə sıx əlaqələr qurmaq, terrorçuluqla mübarizə məsələlərinə dair maraqların həllini rəhbər tutur. Buna görə Özbəkistan və Türkmənistanın bu struktura yaxınlaşması onların əsas strateji məqsəd və vəzifələri ilə əlaqəli prioritetlərini dəyişdirməyəcək. Amma hər halda, bu format türkdilli dünyaya cavab verən vacib qərarların qəbul edilməsinə xidmət edir”, - deyə F.Sadıxov bildirib.

Rasim Babayev